Cho thuê từ một m3 và linh hoạt thời gian, dịch vụ kho mini đang phát triển khi chỗ ở ngày càng nhỏ và bán hàng online nở rộ.
Chuyên nhập mỹ phẩm Hàn Quốc về kinh doanh, chị Thu, chủ cửa hàng AOB, đang thuê 12 m3 kho tại một cơ sở trên đường Võ Nguyên Giáp (TP Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh) với chi phí gần 5 triệu đồng mỗi tháng. Chị chọn giải pháp thuê kho theo m3 được một năm, vì lý do linh hoạt và giá tốt.
"Tính theo m3, tôi thấy lợi hơn m2. Đồ mỹ phẩm không chiếm diện tích nên đóng thùng lại có thể xếp chồng lên nhau. Mình ngồi ở kho hoặc văn phòng làm việc chung và soạn hàng luôn cũng được", chị Thu nói.
Nơi cho chị Thu thuê có kho chung giá rẻ - tức thuê m3 để đồ trong cùng không gian với khách khác, và kho riêng tự quản đắt hơn với các hộc từ một đến 23 m3, khách giữ chìa khóa và có thể tự ra vào 24/7. Loại tự quản cũng gồm có máy lạnh và không máy lạnh. Do hàng mỹ phẩm nên chị Thu chọn loại có máy lạnh.
Sử dụng dịch vụ này lâu hơn, anh Tuấn Anh đã có 3 năm thuê kho mini. Anh thuê 2 m3 để đựng đồ đánh golf và một số đồ gia dụng cá nhân. Anh biết đến dịch vụ này vì đã từng sử dụng khi còn sống tại Mỹ. "Tôi chọn kho mini vì quen thuộc với mô hình này", anh cho biết.
Cho thuê kho lưu trữ theo m3 phổ biến ở Mỹ và Tây Âu nhưng vẫn còn tương đối mới ở Việt Nam, chỉ phát triển khoảng 5 năm trở lại đây. Theo công ty nghiên cứu thị trường Mordor Intelligence (Ấn Độ), dịch vụ này tăng trưởng 4,1% mỗi năm giai đoạn 2021 - 2026.
Aric Austin, Nhà sáng lập kiêm CEO MyStorage, cho biết doanh thu hàng năm tăng từ 55-80% sau 4 năm ra đời. Công ty này đang có 4 cơ sở kho lưu trữ ở TP Hồ Chí Minh và Đồng Nai, tổng diện tích 2.000 m2, có hơn 3.000 khách. "Một hai năm gần đây thị trường có thêm 4-5 đối thủ cạnh tranh nên chúng tôi nâng cấp các dịch vụ đặt thuê trực tuyến, phần mềm vận hành, an ninh, kiểm soát nhiệt độ", ông nói.
Cùng với MyStorage, thị trường chứng kiến sự góp mặt của Saigon Storage, TITAN Containers, Extra Space Asia Corporate và KingKho Mini Storage. Ngoài các đơn vị chuyên nghiệp chỉ tập trung dịch vụ này, theo ông John Campbell, Phó giám đốc, Trưởng bộ phận Dịch vụ công nghiệp, Savills Việt Nam, cho thuê kho theo m3 vốn là thị trường ngách, tồn tại đã lâu.
Trước đây, nó là một dịch vụ nhỏ của các doanh nghiệp logistics 3PL (các công ty cung cấp dịch vụ quản lý và thực hiện hoạt động vận chuyển, lưu kho, quản lý hàng tồn kho cho doanh nghiệp). "Khi ngành logistics càng phát triển thì dịch vụ này cũng sẽ càng phổ biến theo", ông John đánh giá.
Các chuyên gia và những người trong ngành dự báo cho thuê kho mini theo m3 ở Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển mạnh. Nhu cầu đầu tiên là khách hàng cá nhân, Mordor Intelligence cho rằng đô thị hóa ngày càng tăng ở Việt Nam là một trong những yếu tố thúc đẩy tích cực.
Dân số đô thị càng đông đúc đồng nghĩa không gian sống dần bé lại và đắt đỏ hơn, đồng thời tạo ra nhiều người thuê nhà và di chuyển thường xuyên hơn. Theo Ngân hàng Thế giới, dân số đô thị ở Việt Nam có thể chiếm gần 37% cả nước.
Tại châu Á, thị trường kho mini được hình thành ở các thành phố đông dân như Singapore, Hong Kong, Tokyo. Điểm tương đồng của TP Hồ Chí Minh, Hà Nội với các nơi này là diện tích nhà ở trung bình nhỏ hàng đầu khu vực, khoảng 74 m2 mỗi căn (tính chung các loại nhà ở), thấp hơn 92 m2 ở Anh và 185 m2 ở Mỹ.
Động lực thứ hai là sự phát triển của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, siêu nhỏ có nhu cầu tiết kiệm chi phí thuê kho. Nhiều doanh nghiệp trong đó chủ yếu hoạt động kinh doanh thương mại điện tử như chị Thu. Ông Aric Austin xác nhận thương mại điện tử phát triển cũng góp phần cho công ty ăn nên làm ra.
Vào quý III, doanh thu của 5 sàn Shopee, Lazada, Tiki, Sendo và Tiktok Shop lên đến 63.000 tỷ đồng, tăng hơn 54% so với cùng kỳ năm 2022 và tăng 22,66% so với quý II, theo số liệu của hãng dữ liệu Metric. Một kho tự quản ở Thủ Đức của MyStorageđón đầu xu hướng bằng cách mở thêm phòng livestream để cung cấp dịch vụ cho khách thuê trữ đồ. Công ty còn đang chuẩn bị mở rộng sang hai thành phố khác là Hà Nội và Đà Nẵng.
"Chúng ta thấy một thực tế là nguồn đất để làm logistics ở TP Hồ Chí Minh ngày càng khan hiếm. Khi diện tích đất bé lại, các nhà vận hành logistics sẽ có xu hướng xây kho cao hơn, và khi ấy cho thuê theo m3 càng phát triển", ông John nhận định.